Huy�n Trân

Từ điển Tiếng Việt (Vietnamese Dictionary)

Công chúa, con gái Trần Nhân tông, em gái Anh tông, không rõ năm sinh, năm mất

Từ năm 1293, Nhân tông thoái vị, truy�n ngôi cho con là Anh tông, rồi ra tu ở núi Yên Tử. �ến năm Tân sửu 1301, nhân có phái bộ Chiêm Thành sang giao hảo, Thượng hoàng Nhân tông được m�i du ngoạn nước Chiêm. Trần Nhân tông chấp thuận, theo chân phái đoàn, đến sống trong cung điện vua Chiêm của Chế Mân (Jaya Sinbavarman III) ngót 9 tháng. Rồi khi chia tay trở v� nước nhà, cảm lòng Chế Mân có hậu đãi, Thượng hoàng Nhân tông hứa gã công chúa Huy�n Trân cho (mặc dầu Chế Mân đã có vợ chính thất, ngư�i xứ Java, mĩ hiệu là hoàng hậu Tapasi). Từ ấy, Chế Mân vẫn thư�ng sai sứ sang t� việc cầu hôn, nhưng tri�u đình Việt còn do dự, không trả l�i dứt khoát

�ến năm Bính ng� 1306, vua Trần Anh tông gả bà cho vua Chiêm là Chế Mân để đổi lấy 2 châu Ô, Lý

Huy�n Trân v� Chiêm, được phong hoàng hậu, mĩ hiệu là Paramecvari. Chỉ non một năm, �. vị 1307, tháng 5, Chế Mân mất

Tục nước Chiêm, vua mất thì hoàng hậu phải vào h�a đàn để tuẫn tang. Trần Anh tông biết thế, la ngại cho tính mạng Huy�n Trân, li�n sai Nhập nội hành khiển Thượng thư tả bộc xạ là Trần Khắc Chung và An Phủ sứ là �ặng Văn sang Chiêm, giả tiếng đi điếu tang, để tìm cách cứu Huy�n Trân đưa v� nước

Trần Khắc Chung làm tròn sứ mạng, cứu được Huy�n Trân, nhưng trên đư�ng v� lại cùng Huy�n Trân tư thông. Do đó, Hưng Nhượng vương Trần Quốc Tảng hễ trông thấy Khắc Chung là chửi mắng:" H� tên ngư�i này không tốt, có lẽ nhà Trần mất vì ngư�i này chăng"!